HƏYVONON TƏRƏFO İNŞOBƏ 5 QILƏ MƏRAĞİNƏ DUTEMON

                        Failyoris Sosis

       Failyoris Sosis  nomədə pərəndon lonə bə veçaşməynə kəon      oxşedən və ı  mıddətədə  ıyo  ço sa qılə pərəndə bəivrə jiyedən.

İqlə lonə  100 sori modonə nəsıl bə nəsıl oko doy mımkun bedə. Çuləko iyən kəkuə de qıli    umjən ejə lonon qəvolə çəy jintonoye. Lonə çı əşivonku çaş karde məğsədədə çəy kafçon de teğinə çu- çələ etəbə. Dıləntoni lonə çaşmon şəvi sardədə, bə toni çaşmon ısəboy bə ruj oko doə bedən.

                     Mujonə lonə

Əmə həmə  vindəmone qədə hılinə mujonə lonə. Bəs çəvon nığıli çanədəyebu?

Dı həzo donzəminə sorədə Braziliyədə oşkobə  mujonə lonə həşt ğəzi nığıli iyən çılı haft ğəz qırdiyədə vırəş qətə. Jıqo famedən, quya mujonon bo ım meqa şəhri duteyro çıl toni ğədərədə xok bə beton beğandəşone.

Şəhərədə bəyəndı umjən şə roon, arədə bə xəyli hovij  iyən tanqə roon  anqıl bedən.

Ve mərağinə məğamonədə qıləyən ıme ki,mujonon ıştə lonə poəy bo kaştı-kıleyro co kardedən ki, ıyoən əvon ıştə piyə qobələki perosnedən.

                     Termit lonə

Im həşaraton çoknəy bini bə zəmin eşedən,  zəmini səpeən lonə oje həvəsədə bedən. Termitə ğoşunədə kraliça, kral, əsqər iyən co koəkonən hestin.

Lonə, çı kraliça hıkumi bəpeşt , qıli de qəvi şirə umjənə ojə  bedə.

Əv hışkbe bəpeştə bənə betoni ğoym bedə. Lonə 2-3 ğəzi nığıliyədə,  zəminisə  bə pe nəv ğəz bılınde.

Lonədə bo kraliça iyən kraliro da – şonzə santimetr vırə, bo moğnə noy ro 2-3 santimetr, tunelon, bo həvo ro, bo ovəyzi vəy səy ro novon , bo kaşte ro co- co vıron hestin.

                                     Şınqon

Şınqon çı Kanada Vud Bafalo (Wood Buffalo) milli parkədə bənə iqlə dastə  jiyedən, zəhmət kəşedən. Demiyən dınyo rekordi ıştə dastədə oqətedən.

İ həzo nəv sa haftominə soron niməku jıqo, ım əkoşon bo qləy band soxtey ro dəmandin doon ğande. Bandi soxte səbəb, ruy ovi vəy səy be. Çı kosmoso çiyə ım həşt sa penco ğəz dıroziynə band, dı həzo haftminə sorədə oşko kardə bıə. Im coninə həyvonon hələ piyedəşone ım bandi sa penco gəziyən dıroz bıkən. Bomi ro hələən çanq-poçədən.

                                    Jəjıə moy

İ həzo nəv sa nəveminə soron Sokit qamo ( okean) bınədə ğəvvoson qıləy yolə sırşon okarde. 100 soronə otır-otıri  səkıştədə qıləy yolə mıjdə be. Ovi dimiku vistı ço ğəzi nığıliyədə de xoki ojəbə ım mıkəmməl, bə simmetriyə soybbə jıqo sırinə şikil çı niyə jəjıə moy kardəybe. Boçmi ejero moy i haftə be fosilə vistı ço sahət ko kardəşe. Çumçiko ləzi daməndə bəbəy ov ım şikili mole əzniy.

Moə moy ım ejemoni bəqəm kardedə və  çəy miyonədə kıre şodoydə. Kıre vadoy bəpeşt moə moy çəğono diyəro bedə. Niyə moyI haftəən ziyodə vəyo mandedə,ım lonə çaş kardedə. Bə dışmeni rast omeyədə,  1litrə ov ebardedə, ıştəni  çəy vədə dı ğat pandovnedə.

Hirkon TV_Ağılmand_Aytən Eyvazon